Portret Mistrza: recenzja książki "Klan Matejków" autorstwa Marka Sołtysika

Nie wiem czy kiedyś opowiadałam, ale był taki moment w moim życiu, w którym bardzo dużo malowałam i miałam nawet autorskie wystawy. Malarstwo było w moim domu od zawsze, moi rodzice są oboje utalentowani artystycznie, a tata skończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie. Ja także uczyłam się malarstwa i poznawałam różnych światowych artystów, różne style i dzieła mistrzów. Po prostu sztuka jest mi bardzo bliska i wierzę, że pewnego dnia znowu będę malować tak dużo jak kiedyś.

Jakiś czas temu planowałam stworzyć tutaj serię wpisów o moich ulubionych malarzach, podawać jakieś ciekawostki z ich życia, miejsca gdzie można zobaczyć najlepsze obrazy. Dlatego dzisiejszy wpis jest takim pierwszym krokiem do powstania tego typu cyklu, w odrobinę zmienionej formie. Czasem będą to książki, czasem relacje z galerii, czasem - coś innego. Po prostu chcę Wam pokazać trochę sztuki, szczególnie tej, którą ja lubię i bardzo cenię. 

Co Wy na to? Mam nadzieję, że jesteście chętni na taką serię wpisów. A już dzisiaj zapraszam na krótką historię o Janie Matejce. Przedstawiam Wam książkę z wydawnictwa Arkady, "Klan Matejków". Poniżej moja recenzja i nie tylko.

Informacje ogólne:

Tytuł: Klan Matejków

Autor: Marek Sołtysik

Wydawnictwo: Arkady

Okładka: twarda

Ilość stron: 288

Kilka słów o artyście:

Jan Matejko urodził się, mieszkał i zmarł w Krakowie. Lata jego życia 1838-1893. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych malarzy polskich, czemu wcale się nie dziwię. Jego znajomość anatomii, pasja i wiedza historyczna zawarta na obrazach do dziś przedstawiana jest w książkach do nauki historii. Był najzdolniejszym z rodzeństwa, choć wcale się za takiego nie uważał. Wybitny wizjoner, żył sztuką każdego dnia. Dla mnie to geniusz, a jego obrazy przemawiają do kolejnych pokoleń. Choć historycy często go krytykują, to jednak w świadomości ludzi wiele wydarzeń funkcjonuje właśnie tak jak zostały przedstawione przez artystę. W Warszawie na ulicy Puławskiej, koło pałacu Szustra stoi jego pomnik. W dzieciństwie mijałam go wielokrotnie i zawsze patrzyłam na Matejkę z podziwem i uwielbieniem. Do dziś go uwielbiam i bardzo cenię za kunszt artystyczny, niezwykłą dbałość o detale, za styl tak realistyczny, że można go wręcz poczuć z obrazów. A te warto zobaczyć na żywo w muzeach, naprawdę warto.

O autorze (wzięte z informacji na okładce):

Marek Sołtysik (ur. 1950) - powieściopisarz, poeta, edytor, scenarzysta, malarz, grafik, krytyk sztuki, absolwent ASP w Krakowie. Jest autorem ponad 40 książek oraz kilkudziesięciu słuchowisk. Stworzył m.in. cykl dokumentalny o polskich artystach przełomu XIX i XX wieku.

Recenzja/opinia:

Książka posiada mocną, twardą oprawę, jest prawie w całości matowa, oprócz grafiki na okładce tytułowej i napisu KLAN. W środku strony mają czarną, bardzo czytelną czcionkę. Czcionka nie posiada specjalnych ozdobników. Treść podzielona jest na krótkie "rozdzialiki", które mówią o różnych etapach z życia Jana Matejki, jego rodziny i bliskich. Dodane są także liczne ilustracje ze zdjęciami, bądź obrazy artysty. Jest co podziwiać. Całość oceniam naprawdę wysoko.

Muszę przyznać, że gdy tylko książka wpadła w moje ręce nie mogłam przestać się uśmiechać. Napisana jest w sposób bardzo przyjemny, tak jakbyśmy oglądali film fabularno-dokumentalny. Styl nie jest ciężki, wręcz nie można się od książki oderwać. Nie jest to typowa biografia, nazwałabym ją raczej powieścią biograficzną.

W "Klanie Matejków" poznajemy życie artysty od jego pierwszych chwil, jego rodzinę, bliskich, problemy w szkole, różne niepowodzenia. Pozwala nam to spojrzeć na tego wybitnego człowieka innymi oczami. Zauważamy jego wady, jednak cały czas jego geniusz, wizjonerstwo przebija z książki. Dowiadujemy się także w jaki sposób pracował nad swoimi obrazami, dlaczego je tworzył, w jaki sposób i co nim kierowało. Poznajemy także opinie jego uczniów o nim samym.

W tej biografii jest bardzo dużo ciekawostek z życia Matejki, ale nie tylko to. Dowiadujemy sie o jego słabościach, muzach, które najchętniej malował, jego działalności na rzecz Polski w czasie powstania styczniowego. Robił to co umiał i jak umiał. O jego wielkich pasjach, największej tej historycznej, jego ideach. Cała książka napisana jest jak niezwykła powieść. Możemy więcej dowiedzieć się o bratanku Stefanie, zięciu Józefie Unierzyskim, córce Beacie i niezrównoważonej żonie. Czytelnik naprawdę nie może się oderwać, bo "Klan Matejków" wciąga i nie wypuszcza ze swych macek.

Jedną z ciekawych informacji jest reakcja Pabla Picassy na obraz Matejki "Zakuwana Polska", którego sam artysta nie skończył. Oto fragment z książki opowiadający gdy Picasso oglądał kolekcję Książąt Czartoryskich w Krakowie:"Co tak zafrapowało wielkiego Hiszpana? Co? Przecież nie tematyka. O treść obrazu nie pytał. On, artysta, był pod wrażeniem artystycznej siły nieżyjącego kolegi z Polski. W momencie zetknięcia się spojrzenia oryginalnego, wolnego twórcy z płótnem z poprzedniej epoki, w którym jest autentyczność i niezależność pochodząca z tej samej rodziny - zaiskrzyło. Wielkości się przyciągają i nie ma na to rady".

Autor prowadzi nas przez cały klan Matejków opowiadając historię niezwykłego człowieka, pokazując jego dzieła, przedstawiając go nam jako osobę z krwi i kości. Jestem naprawdę zachwycona stylem i całą opowieścią. To nie jest książka do przeczytania jeden raz i do odstawienia, do tej pozycji się wraca. Dla miłośników sztuki to może być wręcz pozycja obowiązkowa, jednak uważam, że warto, aby każdy poznał Jana Matejkę trochę bliżej.

Przeróżne fotografie, samego Matejki jak i innych ludzi z jego otoczenia oraz obrazy, fotografie dodają całej książce smaku.  Podane są materiały źródłowe, spis wszystkich miejsc, w których można podziwiać dzieła artysty.Widać, że autor naprawdę dopracował wszystkie elementy szczegółowo. Dlatego taką pozycję warto mieć na swojej półce. I ja się ogromnie cieszę, że sama posiadam ją w swoich skromnych zbiorach.

Ocena końcowa: 9/10 

P.S. Chcąc poznać choć częściowo biografię Jana Matejki odsyłam do Wikipedii: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Matejko

¡Za egzemplarz do recenzji ogromnie dziękuję Wydawnictwu Arkady!